Provincie Vlaams-Brabant lanceert woonfora

Concrete perspectieven rond wonen en zorg in je eigen omgeving

Donderdag 6 november 2025 gaf de Provincie Vlaams-Brabant de aftrap van de woonfora, een nieuw initiatief en de allereerste editie draaide helemaal rond levenslang wonen in je eigen buurt. Samen met UCLL en LIVEZ werd er meteen ook een gloednieuwe maatstaf voorgesteld: de Hospicore.

Het idee is ontstaan tijdens de ontwikkeling van het woon- en buurtzorgproject De Boomgaard in de schoot van LIVEZ. Binnen deze Leuvense Initiatieven Voor Eerlijke Zorg verenigen Woonzorgnet-Dijleland via woonzorgcentrum De Wingerd, De Wissel, Oostrem, Stadsmakersfonds en Zorg Leuven zich in een coöperatie met sociaal oogmerk.

LIVEZ kijkt dan ook op een radicaal andere manier naar ondersteuning van mensen binnen hun sociale netwerk en naar de ontschotting van de zorg in Vlaanderen. Vanuit die visie willen we zorg in al zijn facetten nog beter en heel lokaal organiseren zodat mensen hun eigen buurt kunnen wonen terwijl ze omringd worden door het bestaande sociale weefsel met professionele begeleiding waar nodig.

Unieke proeftuin in Vlaanderen

Met de ontwikkeling van De Boomgaard-site in Kessel-Lo heeft de Leuvense coöperatie een belangrijke hefboom voor zorginnovatie in handen. Dit collectief en sociaal, intersectoraal woonproject met twaalf geplande wooneenheden zal ook twee aanpasbare units realiseren die continu afgestemd worden op de toekomstige zorgbehoeften van de buurt.

Al in 2022 is er onder impuls van LIVEZ vanuit het bestaande en spontane lokale burgerengagement een actieve en formele buurtwerking gestart. Samen verhogen ze sindsdien gestaag de eigen draagkracht om een echt zorgzame buurt te realiseren en daarmee zijn ze de eersten in Vlaanderen en hopelijk een toonaangevend voorbeeld om het zorglandschap te hertekenen.

Harde wetenschap met een zacht kantje

Met de steun van Provincie Vlaams-Brabant startten onderzoekers van het expertisecentrum Health Innovation bij hogeschool UCLL met de wetenschappelijke toetsing en onderbouwing van hetgeen de LIVEZ-partners dagelijks vanuit het veld ervaren. Zo leerde actieonderzoekster Stephanie Vandenplas, tevens coördinator Zorgzame Buurt Kop van Kessel-Lo bij wijkgezondheidscentrum Caleido, de buurt rond De Boomgaard vanbinnen en vanbuiten kennen.

Deze concrete ervaringen en vakexpertise in verschillende zorgdomeinen vormden, samen met eerder onderzoek en literatuur, de basis om samen met UCLL-collega’s Sam Pless en Sarah Kerkhove de Hospiscore te ontwikkelen. Het resultaat is een online platform, dat universeel toepasbaar, schaalbaar en flexibel uitbreidbaar is op basis van toekomstige en nieuwe inzichten. Dat levert een score op die zowel de formele als niet-formele capaciteiten van een buurt, om zorg en ondersteuning te bieden, weergeeft.

Hoe werkt het in de praktijk?

Naar analogie met de alomgekende ‘mobiscore’, die een ranking op vlak van bereikbaarheid en mobiliteit verschaft, levert de Hospiscore een objectief inzicht op vlak van draagkracht en betrokkenheid binnen het sociale weefsel van een wijk, buurt of gemeente. Het doel ervan is buurtbewoners, zorg- en welzijnsprofessionals en (lokale) beleidsmakers te inspireren om samen te werken aan zorgzame buurten.

Dit nieuwe instrument vormt een krachtige, wetenschappelijk onderbouwde inschaling die buurten helpt groeien in zorgzaamheid en verbondenheid. Zorgpartners en beleidsmakers krijgen dankzij de Hospiscore eindelijk duidelijk inzicht in lokale noden en betrokken inwoners worden erdoor geactiveerd om samen hun buurt vorm te geven.

Broodnodige zorginnovatie

Jan Vanwezer, woordvoeder van LIVEZ en campusdirecteur bij De Wingerd, is van bij de start nauw betrokken bij dit gloednieuw concept. Samen met oa. Sam Pless (UCLL) en Griet Robberechts (Woonzorgnet-Dijleland), Geert Van Hootegem (KU Leuven), Anja Declercq (KU Leuven) en Koen Coomans (VIPA) wordt tijdens een colloquium in het Provinciehuis een praktisch toepasbare methodiek en de wetenschappelijke onderbouwde Hospiscore voorgesteld.

Deze Hospiscore toont vanaf nu helder aan hoe het met zorg in en draagkracht van de eigen wijk is gesteld. En dat is belangrijk wanneer we ervoor willen zorgen dat iedereen in zijn eigen buurt kan blijven wonen als het even wat minder gaat, wanneer men een dagje ouder wordt of waar er problemen binnen de gezinssituatie opduiken.

Doe mee en registreer je buurt

De zorgzame buurten waarop de Vlaamse overheid de laatste jaren sterk inzet, zijn meer dan demografie en infrastructuur. Het gaat vooral over wat buren, vrijwilligers en professionals voor elkaar betekenen. En dat in kaart brengen is vanaf nu mogelijk dankzij de Hospiscore en de tijdens het eerste Woonforum van de Provincie Vlaams-Brabant gelanceerde platform.

Vandaag kunnen alle initiatieven vanuit het gemeentebestuur, lokale handelaars en het verenigingsleven en het bestaande buurtwerk geregistreerd worden en dat bepaalt de score van een wijk. Met de juiste inzichten kan een ‘warme buurt’ evolueren naar een ‘behulpzame buurt’ en waar nodig met de inzet van zorg- en welzijnsprofessionals resulteren in een écht ‘zorgzame buurt’.

Een schoolvoorbeeld daarvan is De Boomgaard waar buurtbewoners met en zonder zorgvraag nu al ondersteund en begeleid worden door een lokaal netwerk van eigen vrijwilligers en professionals uit alle geledingen van het zorglandschap.

Ga er zelf mee aan de slag op: www.hospiscore.be